De vader van Merel (Mus) en Brix is er met een jongere vrouw vandoor. Niemand heeft dit zien aankomen, en hun moeder helemaal niet. Het was het begin van een neerslachtige periode. Hun moeder had de schouders laten hangen en het huishouden was voor een groot deel op Mus haar nek terechtgekomen. Maar gelukkig ging het na een tijd weer beter en was haar moeder weer aan het werk gegaan. Mus is dan zestien jaar en Brix vijftien jaar oud. Dan zien ze ook een andere verandering aan hun moeder en het blijkt dat ze verliefd is. Aan de ene kant is Mus blij voor haar maar aan de andere kant voelt ze zich er erg ongemakkelijk onder. Dit betekende weer een verandering in hun leven. Als ze hoort dat haar moeder verliefd is op een van de meest verschrikkelijke leraren van hun school staat de wereld van Mus helemaal op zijn kop. Verliefd zijn is tot daar aan toe maar dan ook met deze nare man? Ze noemen hem niet voor niets De Kwal. Samen met haar broer probeert ze er alles aan te doen om deze relatie te doen mislukken maar Mus gaat wel heel erg ver…
Op de (hard)cover zien we een jong meisje op de vensterbank van een raam zitten. Haar houding doet vermoeden dat ze verdriet heeft of vertwijfeld is. Er komen meteen vragen naar boven: waarom en waar zit dit meisje met haar gedachten?
De uitgebreide proloog en maakt duidelijk dat Mus ergens naar toegebracht wordt waar ze eigenlijk niet wil zijn. Ook wordt gelijk duidelijk dat er dingen gebeurd zijn, erge dingen en dat Mus spijt heeft maar dat niet alles zomaar is terug te draaien.
‘Ja, ze was slecht. En ja, ze was een gestoord kreng. Een ongeëvenaard serpent.’
Mus wordt naar een plek gebracht waar ze tot rust kan komen. Een plek waar meer jongeren zijn, maar ook mensen die haar kunnen helpen. Al ziet ze dat in eerste instantie niet in…
Vanuit deze proloog, waarin al veel emotie voelbaar is, wordt er teruggesprongen naar het verleden. Mus vertelt, vanuit de derde persoon, wat er allemaal aan vooraf gegaan is. Haar verhaal is schrijnend maar staat niet op zichzelf. Mus en Brix zijn twee pubers die plots moeten wennen aan nieuwe situaties. Hun vader een nieuwe vriendin, een vrouw die maar tien jaar ouder is dan Mus, en hun moeder die weer uit een diep dal kruipt en verliefd is, notabene op een leraar van school. Brix vindt het ook niet allemaal zo leuk, maar zolang hij gewoon zijn ding kan blijven doen maakt hij er zich niet zo druk over. Mus is een ander verhaal. Mus kan het niet handelen, weet niet hoe ze hiermee om moet gaan. Mus wil al deze veranderingen niet en gaat zich steeds meer afzetten.
In Mus zien we een heftig voorbeeld hoe een jong meisje kan ontsporen omdat haar de veilige thuissituatie ontvalt. Als puber maakt ze veel veranderingen mee in korte tijd en zij kan hier niet mee omgaan. Naar buiten toe gedraagt ze zich als een stoere meid die zich nergens wat van aantrekt, maar daarbinnen zit een heel klein meisje dat zo graag wil dat alles gewoon weer normaal is. Een meisje dat aan het opgroeien is, zichzelf aan het ontwikkelen is tot een jongvolwassene, maar dit kan ze niet alleen. En het is ook wel te begrijpen dat ze zich overal tegen afzet. Haar leven is plots zo veranderd en het veilige stabiele gezin waar zij een onderdeel van was is niet meer. Op veel momenten is Mus zich geeneens bewust van haar gedrag, dit gaat vanzelf zonder er verder bij na te denken, of te denken wat dit allemaal doet met de betrokkenen. Er is onmacht en aan de andere kant ook een beetje afgunst.
‘Zoals het vroeger was, zo zou het nooit meer zijn. Thuis niet, hier niet. Nergens.’
De auteur heeft de gevoelens en gedachten perfect verwoordt, hij weet zich goed in te leven in het puberbrein. Het taalgebruik dat hier gehanteerd wordt is typisch voor deze leeftijd en het wordt zelfs nog redelijk netjes te houden. Het personage Mus wordt scherp neergezet. Een jong meisje dat door de situatie zich op een bepaalde manier gedraagt maar ook laat hij nog een andere kant zien en dat is de onzekerheid van Mus. Onzeker over haar lichaam, onzeker over zoveel, een meisje dat gewoon ontzettend ongelukkig is en dit naar de buitenwereld uit in brutaal gedrag en nog erger. Tijdens het lezen viel mij ook op dat Mus geen beste vriendin heeft, niemand om mee te praten en dat maakt het in haar situatie nog moeilijker.
Mus is een young adult die een uitermate scherp beeld neerzet van wat de gevolgen kunnen zijn van een scheiding en hoe het voor een kind kan zijn om onderdeel te zijn of te worden van een samengesteld gezin. Mus heeft het in dit geval niet zo goed aangepakt, maar ook haar ouders hebben haar iets te snel losgelaten. Gelukkig loopt alles goed af en krijgt Mus door goede begeleiding een nieuwe kans. Desmet heeft een fijne en toegankelijke schrijfstijl die de doelgroep zeker zal aanspreken. Een onderhoudend boek, met een lichte spanningsboog en vooral heel leerzaam. Niet alleen voor de doelgroep maar voor iedereen die te maken heeft met een scheiding en/of samengesteld gezin. Met Mus geeft Desmet op een toegankelijke manier een meer dan heldere kijk in de wereld, en de gedachten en gevoelens, van een opgroeiende jongere, zeker als deze wereld plots op zijn kop komt te staan.
4****
Wendy Wenning
Met dank aan LetterRijn voor het recensie-exemplaar
Titel: Mus| Auteur: Kristof Desmet
Uitgever: LetterRijn| ISBN: 9789491875564 |Blz: 200
Verschijningsdatum: juni 2018
Mus is onder andere verkrijgbaar bij de lokale boekhandel of via:
LetterRijn
Bol.com
Marte Jongbloed heeft de toneelacademie en de pabo gevolgd en geeft toneelles op een internationale school. Haar kinderboek De (niet zo) rampzalige avonturen van Herre is bekroond met de Pluim van de Senaat 2017. Voor haar serie over Hazel heeft Marte zich grondig verdiept in de wereld van de moderne hekserij.
